زندگی شاعران مرثیه سرا

زندگی‌نامه استاد منزوی[ویرایش]

رحیم منزوی اردبیلی فرزند اسدالله در محله (کوچه سید آباد) اردبیل در سال ۱۳۱۶ دیده به جهان گشود. پدرش در کنار شغل حلبی سازی و دواتگری در ایام محرم به شبیه خوانی و تعزیه گردانی می‌پرداخت واین موضوع در رحیم منزوی به مرثیه سرایی تأثیر فراوانی گذاشت. او اولین شعر خود را در سن ۹ سالگی سرود. فضای عاشورایی شهر از سال ۱۳۲۶ به بعد او را به نوحه سرایی شوق داد. در پایان تحصیل وارد ارتش گردید و در مراغه پای درس آیت‌الله سید جواد مجتهد نشست و دروس اسلامی را فرا گرفت. بعد از هفت سال از ارتش استعفا کرد و مدتی بعد به رانندگی پرداخت. در سحرگاه روز ۹ مرداد ۱۳۷۱در پی عارضه قلبی در تهران درگذشت و جنازه‌اش به اردبیل انتقال یافت و در قبرستان بهشت فاطمه به خاک سپرده شد.

شخصیت

معمولاً در سروده‌های او کلمات فارسی و عربی نسبت به سایر نوحه‌ها کم‌تر است. وی در زمانی اشعار خود را سرود که مداحی ترکی با حضور و پیدایش مداحان بزرگی چون، حاج سلیم مؤذن زاده اردبیلی، حاج داود علیزاده اردبیلی، حاج غفور شیخ غفوری، حاج جواد رسولی و حاج محمد باقر تمدنی و… به تمام لایه‌های اجتماع رسوخ کرده و گسترش فراوانی یافته بود، و درست چنین زمانی است که سروده‌های منزوی با اجراهای بی نظیر مداحان بزرگ مخصوصاً استاد سلیم مؤذن زاده اردبیلی که با توانایی تمام و درست بر طبق دستگاه‌های موسیقی انجام می‌گرفت، مورد استقبال قرار می‌گیرد.

کاست «اکبره باخ اکبره باخ» حاج سلیم که تماماً از سروده‌های مرحوم منزوی است، دارای اشعاری با سبکی نو است که خلاقیت و اجرای زیبای استاد سلیم مؤذن‌زاده آن را اثری بی‌نظیر ساخته و باعث شروع سبک جدیدی در مرثیه‌سرایی و مداحی ترکی گردیده‌است.

در مورد شخصیت مرحوم منزوی نقل است که ایشان دربارهٔ مضامین و حتی کلماتی که در سروده‌هایش به کار می‌برد، بسیار حساس بود و اشعارش را در حال و هوای عاشورایی می‌سرود. حتی می‌گویند که برای سرودن شعری در مورد حضرت رقیه (س) مسیری خاردار را که نسبتاً هم طولانی بود، چندین بار با پای برهنه دویده بود تا بتواند شعر سوختن خیام و فرار بچه‌ها به صحرا را بسراید.

آثار منزوی

آثار او عبارتند از: آمال منزوی (اولین دیوان اشعارمنزوی)،^[۱] آثار منزوی،^[۲] ایثار منزوی،^[۳] صد سینه زن،^[۴] صد قافیه،^[۵] صد منظره، صد زمزمه،^[۶] صد مرثیه، نهضت حسینی، آلام منزوی.^[۷]